Η μεταρρύθμιση της υγείας είναι η σημαντικότερη κοινωνική πολιτική

Γράφει ο Κώστας Τρομπούκης Ιατρός – Ακτινοδιαγνώστης*

Η υγεία των πολιτών και η συνοχή της κοινωνίας μας δεν είναι ένα αγαθό που αρκείται στην λειτουργία των νοσοκομείων, όπως, δυστυχώς παρουσιάζονται τα προβλήματα στην καθημερινότητα.

Η κατάσταση που υπάρχει σήμερα στο σύστημα υγείας έχει χαρακτηριστικά αταξίας. Το παλιό κοινωνικό κράτος πρόνοιας έχει προ πολλού εξαντλήσει τα χρηματοδοτικά του όρια, έχει ξεπεραστεί από τις νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας, από τις ραγδαίες εξελίξεις στη διοικητική πρακτική και τη διαχείριση ανθρώπινων πόρων.

Σήμερα κυριαρχεί ένα ανοικοκύρευτο και κατακερματισμένο περιβάλλον. Οι πολίτες δεν έχουν τη δυνατότητα ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας, παρότι δαπανούν μεγάλα ποσά του ετήσιου προυπολογισμού τους για την ασφάλισή τους.

Σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. το ποσοστό δαπανών υγείας στο ΑΕΠ αυξάνεται κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Στην Ελλάδα ήταν σταθερά υψηλότερο και παρά τις σημαντικές μειώσεις τα χρόνια των μνημονίων παραμένει το όγδοο υψηλότερο στην Ε.Ε. Την ίδια ώρα το ποσοστό ιδιωτικών δαπανών υγείας είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε.. Πάνω από το 90% της ιδιωτικής δαπάνης υγείας στην Ελλάδα αποτελείται από ιδιωτικές πληρωμές και το υπόλοιπο από δαπάνες ιδιωτικής ασφάλισης. Εκεί όμως που παρατηρούνται οι μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Ε.Ε. είναι στη δομή των δημοσίων υπηρεσιών υγείας. Η Ελλάδα δαπανά αναλογικά πολύ περισσότερα σε νοσοκομειακή περίθαλψη και φάρμακα και πολύ λιγότερα σε πρωτοβάθμια (εξωνοσοκομειακή περίθαλψη), μακροχρόνια φροντίδα και προληπτική ιατρική.

Εάν κάθε 1€ που δαπανά το κράτος για την παροχή υπηρεσιών υγείας έπιανε τόπο, τότε η σχετική συζήτηση θα ήταν περιττή. Αυτή η υπόθεση έχει αξία διότι παρά το γεγονός ότι το σύστημα υγείας υπέστη σημαντικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, ωστόσο εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημαντικό μέρος του προυπολογισμού χωρίς τις αντίστοιχες παροχές.

Σήμερα το ζητούμενο είναι η μετάβαση από την εποχή της μαζικότητας στην εποχή της ποιότητας. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο η διαχείριση των πόρων με ευθύνη, αλλά η ανταπόδοση στους πολίτες του μερίσματος που δικαιούνται και τους ανήκει. Το ζητούμενο είναι η μετάβαση από τον αυτισμό της γραφειοκρατίας στην εποχή της ευελιξίας και της χρήσης των έξυπνων τεχνολογιών. Και ακόμη περισσότερο η αύξηση της προσφοράς υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας, η ευγενής άμιλλα μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, η διαρκής βελτίωση όλων μας που επιτυγχάνεται διαμέσου του ανταγωνισμού.

Η ελληνική κοινωνία διεκδικεί μερίδιο συμμετοχής και συνευθύνης στην οικοδόμηση της κοινωνίας της αλληλεγγύης. Όμως για να επιτύχουμε όλα αυτά χρειαζόμαστε βαθιές τομές. Είναι καιρός πλέον να συνειδητοποιήσουμε, ότι ο κόσμος μας και οι απαιτήσεις της κοινωνίας μας άλλαξαν. Η διατήρηση του παλιού είναι κίνδυνος για τα δικαιώματα των πολλών στο μέλλον. Η στασιμότητα ισοδυναμεί με τη διαιώνιση της αδικίας. Ο συμβιβασμός με το αναχρονιστικό οδηγεί στην ακύρωση των νέων κοινωνικών δικαιωμάτων.

Όταν πρόκειται για την υγειονομική περίθαλψη το status quo δεν είναι βιώσιμο. Η μεταρρύθμιση δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Αλλά ας μην υπάρχει αμφιβολία – το κόστος της αδράνειας είναι μεγαλύτερο.

Το πραγματικά μεγάλο εμπόδιο για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων έχει να κάνει με την ύπαρξη ισχυρότατων ομάδων συμφερόντων στο χώρο οι οποίες διαθέτουν ισχυρή δύναμη. Οι στρατηγικού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται είναι πλέον κατεπείγουσες. Οι ανάγκες των ασθενών αλλά και των υγειών – για να μη γίνουν ασθενείς- δεν είναι επιδεκτικές καθυστέρησης ή αναβολής. Είναι ανάγκες ζωής ή θανάτου.

Οι αλληλοσυγκρουόμενες και αποσπασματικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης, αντί να βελτιώνουν τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του συστήματος, την επιδεινώνουν δραματικά. Όμως τα ζητήματα της Υγείας είναι πολύ σοβαρά για να αντιμετωπίζονται με τα πεισματικά ιδεολογήματα και τα επικοινωνιακά τεχνάσματα της απερχόμενης κυβέρνησης Καμμένου-Τσίπρα.

Το πρόγραμμα της ΝΔ αντιμετωπίζει με ρεαλισμό, με γνώση και προοπτική το θέμα της Υγείας. Όλοι οι πολίτες, οι ίδιοι ή κάποιος από την οικογένεια ή το περιβάλλον τους, έχουν βιώσει την πραγματική κατάσταση του χώρου και επιζητούν και περιμένουν από εμάς την πραγματική αλλαγή. Είμαι βέβαιος ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία δεν θα τους διαψεύσουν!

*Ο Κώστας Τρομπούκης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.